احتمالا شما هم عبارت وب ۳ را شنیدهاید و مدام از خود میپرسید که وب ۳ چیست و چه کاربردی دارد؟ در حال حاضر حجم وسیعی از فعالیتها و امورات روزمره انسان از طریق اینترنت انجام میشود. ظهور شبکههای اجتماعی و پلتفرمهای ارائه محتوای گرافیکی نیز این فضا را بسیار بیشتر از قبل برای انسان جذاب کرده است. شاید تصور کنیم که بهتر از این نمیشود؛ اما اینترنتی که در هماینک از آن استفاده میکنیم نیز دارای مشکلات و محدودیتهایی است که نیاز به رفع شدن دارند.
یکی از مشکلات اصلی اینترنت کنونی، متمرکز بودن آن است که ظهور وب ۳ میتواند آن را برطرف کند.
در ادامه با کلایمکس قصد داریم تا ببینیم که دقیقاً وب ۳ چیست و چطور میتواند اینترنت کارآمدتری را در اختیار انسان قرار دهد. اگر شما نیز این مفهوم را شنیدهاید و میخواهید بیشتر درباره آن بدانید، میتوانید با ما همراه شوید.
تاریخچه اینترنت از نسل «Web 1» و «Web 2» تا «Web 3»
تاریخچه اینترنت «The Internet» به عنوان یک شبکه جهانی از اطلاعات به دهه ۶۰ میلادی برمیگردد. البته در آن زمان، چیزی تحت عنوان کامپیوتر شخصی وجود نداشت و صرفاً سازمانهای بزرگ میتوانستند از شبکه اینترنت استفاده کنند. گسترش اینترنت به سازمانها و مراکز کوچکتر تا اواخر دهه ۷۰ و ۸۰ ادامه داشت تا اینکه بالاخره در دهه ۹۰ میلادی، کامپیوترهای شخصی تولید شده و اینترنت در دسترس عموم قرار گرفت. نسلهای اینترنت همگانی از این پس قابل بررسی هستند:
اینترنت نسل اول یا «Web1»
اینترنت نسل اول، صفحات اصلی و پیوندهای آنان را در بر میگرفت. این اینترنت بیشتر به شکل ریداونلی «Read only» یعنی «فقط خواندنی» بود. به طوریکه امکان تعامل کاربران با صفحات وب وجود نداشت. همچنین بیشتر محتواهای ارائه شده نیز بهصورت متنی بودند. میتوان گفت که این سطح از اینترنت، نیاز افراد به خواندن روزنامه را مرتفع کرده بود و مردم میتوانستند از طریق رایانههای شخصی خود به اطلاعات و برخی از مطالب مهم دسترسی داشته باشند. در این دوره، ظهور ایمیل و امکان ارسال نامه الکترونیکی، به عنوان یک سرویس بسیار کارآمد شناخته میشد.
به عبارت دیگر، وب ۱، الگوریتمی برای غربال کردن صفحات اینترنت نداشت که یافتن اطلاعات مرتبط را برای کاربران بسیار سخت میکرد.
به بیان ساده، مانند یک بزرگراه یک طرفه با مسیری باریک بود که در آن تولید محتوا توسط افراد معدودی انجام میشد و اطلاعات بیشتر از دایرکتوریها میآمد!
اینترنت نسل دوم یا «Web2»
از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی (تقریباً از سال ۲۰۰۵)، تحولات جدیدی در اینترنت بهوجود آمد. به همین خاطر از آن به عنوان نسل دوم اینترنت یا وب ۲ یاد میکنند. در این دوران، دیگر اینترنت مانند روزنامه خواندنی نبود؛ بلکه کاربران نیز میتوانستند به تولید محتوا بپردازند. در این دوران بود که وبلاگها، انجمنهای اینترنتی، بازیهای رایانهای، شبکههای اجتماعی همچون فیسبوک ایجاد شدند و بعدها شبکههای تعاملپذیرتری همچون یوتیوب، اینستاگرام، توئیتر و… بهوجود آمدند. این نسل از اینترنت تا به امروز برقرار بوده است. در واقع، اینترنتی که هماینک از آن استفاده میکنیم، همان نسل دوم اینترنت است. به عبارت دیگر، این نسل از اینترنت به لطف پیشرفت در فناوریهای وب مانند جاوا اسکریپت، HTML5، CSS3 و… اینترنت را بسیار تعاملیتر کرد که به استارتاپها امکان ساخت پلتفرمهای وب تعاملی مانند یوتیوب، فیسبوک، ویکی پدیا و بسیاری دیگر را داد.
اینترنت نسل سوم یا «Web3»
دوران وب ۲ رو به اتمام است. در واقع پیشرفتهای جدید تکنولوژی در سطح گسترده میطلبد که حتی خود اینترنت را نیز دچار تغییر کند. در عصر حاضر، مردم میخواهند اینترنت را بهصورت اختصاصی در دسترس خود داشته باشند و به شکل کارآمدتری از آن بهره بگیرند. همین ایده سبب شده تا موضوع اینترنت جدید مطرح شود. به همین خاطر ما نیز میخواهیم بدانیم که وب سه چیست و قرار است چه چیز بیشتر و بهتری به اینترنت کنونی ما بیفزاید. در واقع وب ۳.۰ مرحله بعدی تکامل وب است که اینترنت را هوشمندتر میکند یا اطلاعات را با هوشی مشابه انسان از طریق قدرت سیستمهای هوش مصنوعی و گرافیک سه بعدی پردازش میکند. در ادامه بیشتر به ویژگیها و قابلیتهای این نسل از اینترنت خواهیم پرداخت.
با توجه به تاریخچهای که از اینترنت ارائه شد، به سراغ بررسی دلایل نیاز به وب ۳، امکانات و ويژگیهای این نسل از اینترنت میرویم.
چه چیزی سبب شد تا موضوع وب ۳ مطرح شود؟
اگرچه اینترنت نسل دوم مزایای بسیاری برای انسان دارد، اما حجم وسیع اطلاعاتی که در این بستر ارائه میشود، در اختیار و کنترل غولهای تکنولوژی مانند گوگل، آمازون، متا (فیسبوک سابق) و… قرار دارد. در واقع، پیش میآید که اطلاعات وسیع کاربران از طریق این ابرکمپانیها برای اهداف تبلیغاتی و سیاسی فروخته میشود یا خود این شرکتها در جهت منافع خود از اطلاعات کاربران استفاده میکنند که رایجترین شکل آن، تبلیغات است. این رویه سبب نارضایتی بسیاری از کاربران در سطح جهان شده است. به همین خاطر ایجاد یک اینترنت آزاد و غیرمتمرکز در دستور کار قرار گرفته است که با تغییر ایجاد در زیرساختها، به عنوان نسل جدید اینترنت تحت عنوان وب ۳ شناخته میشود!
اصلیترین ویژگیهای Web3 چیست؟
تا به اینجا تقریباً متوجه شدیم که وب ۳ چیست و با چه هدفی مطرحیت پیدا کرده است. اما برای اینکه دقیقتر بدانیم وب سه چیست، باید از ویژگیهای اصلی آن آگاهی داشته باشیم. در واقع، ویژگیهای اصلی و مفاهیم کلیدی این مفهوم به این قرار هستند:
تمرکز زدایی «Decentralization»
باید بدانیم که Web 3 را میتوان جدیدترین تکامل اینترنت تعریف کرد. در نسل سه اینترنت، کاربران علاوه بر خواندن و نوشتن محتوا، قادر هستند تا در مدیریت و عملکرد پروتکلها نیز مشارکت داشته باشند. به عبارت دیگر، در وب سه، هدایت و کنترل وب در دستان خود کاربران است. همچنین دادهها تحت مالکیت غولهای تکنولوژی قرار ندارند، به این معنی که افراد میتوانند به شرکت کنندگان و سهامداران تبدیل شوند، نه اینکه تنها مشتری آنها باشند. این تفاوتها به واسطهی فناوریها و شبکههای جدیدی از جمله بلاکچین «Blockchain» ایجاد میشود که عملکرد شبکه بهصورت همتا به همتا (P2P) را میسر خواهد شد!
برنامههای غیرمتمرکز «dApps»
دیاپس «dApps» مخفف عبارت «Decentralized Applications» به معنای «برنامههای کاربردی غیرمتمرکز» است. در وب ۲، اپلیکیشنهای کاربردی روی سرورهای متمرکز ارائه میشدند. اما در اینترنت سه، اطلاعات و پایگاه داده در یکجا ذخیره نشدهاند؛ بلکه، اطلاعات بهصورت پراکنده در تمام نودهای شبکه قرار دارند. در واقع، تمرکزگریزی وب سه، دنیای اپلیکیشنها را نیز در بر میگیرد. این امر نیز بهواسطهی شبکهی توزیعپذیر بلاکچین و با استفاده از مفهوم قراردادهای هوشمند «Smart Contract» امکانپذیر است!
هوش مصنوعی «Artificial Intelligence»
هوش مصنوعی، همانطور که از نام آن هم مشخص است به هوشی اشاره دارد که به غیر از انسان، دیگر مفاهیم موجود در دنیای ما نیز میتوانند از آن بهرهمند شوند. به طوریکه یک شیء نیز میتواند مجهز به هوشی برای درک محیط اطراف خود باشد. هوش مصنوعی کمک میکند تا انسان بتواند به شکل بهتری با محیط اطراف و امکاناتی که در دسترس دارد، ارتباط گرفته و بیشتر و بهتر از آنها استفاده کند. اگرچه هماینک نیز نمونههای بسیار از هوش مصنوعی در دنیا مورد استفاده قرار میگیرند، مانند بازیها، شبکههای کامپیوتری، صنعت خودروسازی و رباتها، اما نیاز به توسعه این امر در وب ۳ بیشتر از هر زمان و مکان دیگر احساس میشود!
اینترنت اشیاء «Internet of Things»
اینترنت اشیاء یک پارادایم جدید است که به حضور فراگیر انواع اشیاء در زندگی انسان مربوط میشود. حالا اینترنت اشیاء میتواند کمک کند تا تمام این وسایل و اشیاء با دسترسی به شبکه جهانی بتوانند به شیوه کارآمدتری مورد استفاده قرار بگیرند. سنسورها، محرکها، تلفنهای همراه هوشمند، ارتباطات بیسیم و… از جمله مفاهیم کلیدی برای ایجاد این اکوسیستم هستند. مفهوم اینترنت اشیاء از سال ۱۹۹۹ توسط شخصی به نام کوین اشتون «Kevin Ashton» که یک مبتکر و متخصص سنسور انگلیسی بود، مطرح شد؛ اما تحقق آن به زیرساختهای مدرن نیاز داشت که وب ۳ امکان گسترش و تحقق آن را نیز فراهم کرده است.
اینترنت اشیاء به شکل ویژهای با هوش مصنوعی هم در ارتباط است!!
وب معنایی «Ubiquity»
وب معنایی به معنای بودن یا داشتن ظرفیت برای بودن در همهجا (همهجا حاضر)، به ویژه در همان زمان است. از این نظر، وب ۲.۰ در حال حاضر همه جا حاضر است (یک عکس یا ویدئو میگیریم و بهوسیله اینستاگرام در همه دنیا پخش میکنیم) اما بستر رسانهای وب ۳.۰ با در دسترس قرار دادن اینترنت برای همه در هر کجا و در هر زمان، این کار را یک قدم فراتر میبرد. در برخی مواقع، دستگاههای متصل به اینترنت دیگر مانند وب ۲.۰ روی رایانهها و تلفنهای هوشمند متمرکز نخواهند شد؛ زیرا فناوری اینترنت اشیا «IoT» انواع جدیدی از دستگاههای هوشمند را بهوجود میآورد. وب معنایی، به معنای مطالعه رابطه بین کلمات است. بنابراین، وب معنایی، رایانهها را قادر میسازد تا حجم زیادی از دادهها را از وب، که شامل محتوا، تراکنشها و پیوندهای بین افراد است، تجزیه و تحلیل کند. به عنوان مثال، این دو جمله را در نظر بگیرید:
- «من عاشق بیتکوین هستم!»
- «من 🧡 بیتکوین»
شکل این دو جمله ممکن است متفاوت باشد، اما معنای آنها تقریباً یکسان است؛ زیرا معناشناسی فقط با معنا یا احساسات محتوا سروکار دارد.
استفاده از معناشناسی در وب، ماشینها را قادر میسازد تا معنا و احساسات را با تجزیه و تحلیل دادهها رمزگشایی کنند.
در نتیجه، کاربران اینترنت تجربه بهتری از طریق اتصال دادههای پیشرفته خواهند داشت. ایده پشت وب معنایی این است که اطلاعات را به گونهای دستهبندی و ذخیره کند که به سیستم کمک کند معنی دادههای خاص چیست. بهعبارت دیگر، یک وبسایت باید بتواند کلماتی را که در جستارهای جستوجو قرار میگیرند، به همان روشی که یک انسان درک میکند، درک کند و بتواند محتوای بهتری را به اشتراک بگذارد. ایده وب معنایی به شخص تیم برنرز لی «Tim Berners-Lee» دانشمند کامپیوتر که به عنوان مخترع شبکهی جهانی وب ناخته میشود، بازمیگردد.
وب فضایی و گرافیک سه بعدی «Spatial Web and 3D Graphics»
برخی از آینده پژوهان همچنین وب ۳ را وب فضایی مینامند؛ چراکه هدف آن از بین بردن مرز بین دنیای فیزیکی و دیجیتال با ایجاد تحول در فناوری گرافیک است و تمرکز واضحی بر جهانهای مجازی سه بعدی دارد. این مفهوم میتواند افقهای بالاتری را نشانه گرفته و انسان را به یک فضای تمام دیجیتالی دعوت کند که به کمک آواتار «Avatar» میتوان در آن حضور داشت و بدون این که در حقیقت از جای تکان بخورد، به هر جا که میخواهد برود. همچنین سهبعدی سازی اقلام دیجیتالی میتواند به ایجاد یک تجربه کاربری بسیار بهتر برای انسان کمک کند!
امنیت «Security»
وقتی اطلاعات روی یک سرور در یک مکان مشخص ذخیره شده باشد، یک هکر به راحتی میتواند پس از دستیابی به آن سرور، کلیه اطلاعات آن را در دست داشته باشد. اما این محدودیت در سیستمهای توزیعپذیر و غیرمتمرکز وجود ندارد.
وقتی اطلاعات در سطح شبکه پراکنده هستند، یک هکر نمیتواند بهصورت یکجا و همزمان به همه اطلاعات دسترسی پیدا کند.
اگرچه ممکن است برای سیستمها و شبکههای غیرمتمرکز یا حتی وب ۳، حملات سایبری جدیدتری مطرح شود، اما بههرحال پس از تحقق کامل این نسل از اینترنت، طبیعتاً راههای کارآمدتری هم برای محافظت از اطلاعات کشف میشود. اما چیزی که اهمیت دارد، دسترسی ناپذیری تمام اطلاعات در این نسل از وب برای هکرها است که امنیت را در این سطح برای این نسل از وب رقم میزند!
سرعت «Speed»
در وب سه، الگوریتمهای کارآمد و پیشرفتهتری برای دسترسی کاربران به اطلاعات تعریف میشود. به طوریکه کاربران میتوانند بسیار سریعتر از وب ۲ به اطلاعات موردنظر خود دسترسی داشته باشند. طبیعتاً «سرعت» یکی از اصلیترین فاکتورهایی است که در برقراری یک اینترنت نسل جدید باید به آن توجه شود. بهبود سرعت میتواند رضایت بیشتر کاربران در سطح جهان را به دنبال داشته باشد. بنابراین طبیعتاً در مسیر توسعه وب سه، سرعت بسیار بالاتری را شاهد خواهیم بود.
برای اینکه بدانیم وب سه چیست، باید از تمام موارد نامبرده آگاهی داشته باشیم. مفاهیمی که در این قسمت به آنها اشاره کردیم، تنها بخشی از جهان پس از محقق شدن کامل اینترنت نسل سوم را به ما نشان میدهند. تعاملات انسانها با هم، حضور اشیاء و سیستمهای دارای هوش، محو شدن مرز بین دنیای فیزیکی و مجازی و دیگر مفاهیم موجود در وب سه میتواند حقیقتاً تجربه زندگی متفاوتی را برای انسان رقم بزند که تمام جنبههای مالی، ارتباطی، کاری، سرگرمی و… را تحت تأثیر جدی قرار میدهد!
موضوع وب ۳ توسط چه کسی مطرح شد؟
موضوع وب ۳ برای اولین بار توسط شخصی به نام گوین وود «Gavin Wood» مطرح شد. گوین وود خالق زبان برنامهنویسی سالیدیتی «Solidity» است که شبکه ارز دیجیتال اتریوم از این زبان استفاده کرده است. گوین وود یکی از افراد مطرح و تأثیرگذار در ایجاد توسعه شبکه ارز دیجیتال اتریوم بود که نام او در کنار نام ویتالیک بوترین «Vitalik Buterin» در خلق اتریوم دیده میشود. اما گوین وود از پروژه اتریوم جدا شد و توانست شبکه ارز دیجیتال دیگری تحت عنوان پولکادات را ایجاد کند که در ادامه به معرفی این ارز در حوزه وب ۳ خواهیم پرداخت. گوین وود در توسعه شبکه پولکادات از بنیاد غیرانتفاعی وب ۳ در کشور سوئیس بهره میگیرد که خود مدیریت این بنیاد را بر عهده دارد!
جایگاه ارزهای دیجیتال در وب ۳ چیست؟
همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، یکی از مفاهیم کلیدی در توسعه وب ۳، شبکه غیرمتمرکز و توزیعپذیر بلاکچین است. در واقع، بلاچین شبکهای است که امکان ارتباطات همتا به همتا یا نظیر به نظیر «Peer to peer» را فراهم میکند. همچنین به کمک این شبکه میتوان اطلاعات را بهصورت توزیع شده در اختیار تمام کاربران قرار داد. در این صورت، اطلاعات از حالت انحصاری خارج میشوند و استفاده کاربران از آن، حالت دموکراتیک پیدا میکند. بنابراین یکی از اصلیترین زیرساختهای ایجاد وب ۳ به شبکه بلاکچین و دیگر شبکههای غیرمتمرکز همتراز با بلاکچین برمیگردد. این در حالی است که شبکه بلاکچین برای اولین بار برای ایجاد و توسعه ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار گرفت. بنابراین ارزهای دیجیتال نیز میتوانند جایگاه ویژهای در توسعه وب ۳ داشته باشند.
بهطور معمول، از ارزهای دیجیتال جهت نقل و انتقالات مالی استفاده میشود. حالا در وب ۳ نیز این ارزها میتوانند همین کاربرد را داشته باشند. در این شبکه، افرادی که در نگهداری و ذخیره دادهها مشارکت داشته باشند، ارزهای دیجیتال پاداش میگیرند. همچنین برای پرداخت هزینهها بر بستر وب ۳ نیز میتوان از این ارزها استفاده کرد!
ابزارهای وبگردی در وب ۳
با تغییر زیرساختهای اینترنت کنونی و کامل شدن وب ۳، طبیعتاً ابزارهای وبگردی در این شبکه نیز تغییر خواهد کرد. معرفی دو ابزار زیر به عنوان مثال ابزارهای وبگردی در وب ۳ نام برده میشود:
- تراست ولت «Trustwallet»
تراست ولت را بیشتر به عنوان کیفپول رمزارزی میشناسیم؛ اما تراست ولت برنامههای کاربردی دیگری را نیز در بر میگیرد که یکی از آنها قابلیت وبگردی در وب ۳ است. در تراست ولت این شما هستید که انتخاب میکنید چه چیزی را به اشتراک بگذارید و چه چیزی را خصوصی نگهدارید؛ همچنین قابلیت تولید رمزعبور را دارد و میتواند وبگردی امنی را برای کاربران رقم بزند.
- بریو «brave»
بریو نسخهای از یک اینترنت بدون واسطه، غیر متمرکز، تعاملی، سفارشیسازی شده، امن و نوآورانه است که قدرت اصلی را به سازندگان و کاربران میدهد.مرورگر بریو را میتوان یکی از جدیدترین تولیدات برندان آیک «Brendan Eich»، خالق مرورگرهای موزیلا و فایرفاکس دانست. این مرورگر بسیار سریع است و بخشی از سرعت آن را میتوان به مسدود کردن تبلیغات توسط آن نسبت داد.
تراست ولت و بریو به عنوان ابزارهایی برای وبگردی در اینترنت نسل آینده معرفی میشوند که هردو به نوعی به پروژه کریپتو و ارزهای دیجیتال مرتبط هستند. تراست ولت که بیشتر کیفپول آن مطرح است و بریو هم با یک ارز دیجیتال به نام اتنشن توکن «Basic Attention Token» کار میکند!
ارتباط متاورس با Web3 در چیست؟
مفهوم متاورس «Metaverse» نیز مانند وب ۳ به نسل بعدی اینترنت اشاره دارد؛ با این تفاوت که متاورس چشماندازهای گستردهتر و فراتر از اینترنت را نشانه گرفته است.
اگرچه هنوز هیچ تصویر واضحی نسبت به جهان متاورس وجود ندارد، اما در پیشنمایشهای ارائه شده، متاورس را به عنوان مفهومی معرفی میکنند که مرز بین دنیای فیزیکی و مجازی را از بین میبرد و انسانها به واسطهی نماینده مجازی (آواتار) که دارند، با این جهان در تعامل خواهند بود. متاورس مجموعهای از جهانهای موازی و سهبعدی خواهد بود که استفاده انسان از مفاهیم دیجیتالی را کاملاً دگرگون میکند. در وصف بیشتر این مفهوم و ارتباط آن با وب ۳ میتوان به گزینههای زیر اشاره کرد:
تغییر نام فیسبوک به متا
کمپانی بزرگ فیسبوک «Facebook» در ماه اکتبر سال ۲۰۲۱، رسماً نام خود را به متا «Meta» تغییر داد. مارک زاکربرگ «Mark Zuckerberg» به عنوان رأس هرم دستاورهای فسیبوک، این تغییر نام را به پروژه متاورس نسبت میدهد. در واقع، فسیبوک با تغییر نام تجاری خود به متا، متاورس را وارد جریان اصلی کرد. متاورس هنوز یک واقعیت ملموس نیست، در حالی که چشم انداز آن یک دنیای غوطه ور سه بعدی است که در آن زمان زیادی را صرف معاشرت، کار، سرگرمی، یادگیری و غیره خواهیم کرد. متاورس ترکیبی از واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، واقعیت ترکیبی (MR)، هوش مصنوعی و… است.
اینترنت سه بعدی، جایگزین اینترنت دو بعدی
متاورس در تقاطع بلاکچین، وب ۳ و واقعیت ترکیبی اتفاق میافتد. به بیان بسیار ساده، متاورس روش جدیدی برای استفاده مردم از اینترنت با تبدیل آن از دو بعدی به سه بعدی است. اما در این محتوای جدید، بهجای ارائه اطلاعات بهصورت دو بعدی در صفحه لبتاپها، تلفنهای همراه هوشمند و تبلتها، کلیه اطلاعات بهصورت سهبعدی در اختیار انسان خواهد بود. در واقع، بهجای اجرای بازیها در یک صفحه وب دو بعدی، بازی را بهصورت سهبعدی انجام خواهیم داد. صفحه وب به یک فضای سهبعدی تبدیل میشود که کاربران میتوانند در داخل آن قدم بزنند، با سایر کاربران تعامل داشته باشند و بازیها را به عنوان آواتارهای درون بازی انجام دهند!
تحقق متاورس به کمک وب ۳
همانطور که در چند سال گذشته دیدهایم، کمپانیهای فناوریمحور، اغلب حافظان ضعیف منافع کاربران و دادههای آنان هستند. از آنجایی که تعداد زیادی از تازه واردان به بازار متاورس طرح کلی چشمانداز آینده متاورس را ترسیم میکنند، مهم است که اجرای تمرکززدایی و مالکیت کاربران در متاورس در اولویت قرار بگیرد. البته این امر میتواند با مجموعه قوانین و دستورالعملهایی که وب ۳.۰ ارائه میدهد به دست آید. همانطور که ما به سمت وب ۳.۰ غیرمتمرکز حرکت میکنیم، باید در نظر بگیریم که چه نوع اینترنت را میخواهیم در متاورس به کار بگیریم؟!
در حقیقت، وب ۳ و متاورس میتوانند به نوعی مکمل همدیگر باشند و بهصورت جداییناپذیری برای تحقق همدیگر به کار گرفته شوند!!
جایگاه ارزهای دیجیتال در متاورس و وب ۳
همانطور که ارزهای دیجیتال در وب ۳ نقش کلیدی داشتند، این امر در متاورس هم به همین صورت است. یعنی در جهان متاورس هم سیستم اقتصادی و پرداختها بر پایه ارزهای دیجیتال خواهد بود. در این بین، مفهوم مالکیت داراییهای فیزیکی و دیجیتالی نیز به واسطهی توکنهای غیرمثلی «NFT» در بلاکچین محقق خواهد شد!
برخی از افراد، مفهوم متاورس و وب ۳ را یکی میدانند و تفاوتی بین آنها قائل نیستند. این موضوع به شباهت بسیار زیاد این دو مفهوم مربوط میشود؛ اما باید بدانیم که این دو اگرچه از نظر بهکارگیری ابزارهای تکنولوژیکی یکی هستند، اما از نظر ویژگیهای باطنی با هم تفاوت دارند.
I was looking at some of your articles on this internet
site and I think this internet site is very informative!