آیا امکان این وجود دارد که یک ارز را از شبکه‌ای که به شبکه‌ای دیگر منتقل کرد؟ مثلا تتری که روی شبکه اتریوم داریم تبدیل کنیم به تتر روی شبکه ترون؟ بله! پلتفرم‌هایی هستند که این کار را انجام می‌دهند. به این کار بریج کردن (bridging) یا پل زدن می‌گوییم. بریج ارز دیجیتال چیست؟ به چه دردی می‌خورد؟ کی به کار ما می‌آید و سازوکار آن چیست؟ با این مقاله کلایمکس همراه باشید که به تمامی سوالات کامل پاسخ می‌دهیم.
بریج کردن به چه معنی است؟
بلاک چین‌ها پلتفرم‌هایی بزرگ و بسیار پرکاربرد هستند ولی تا قبل از ارائه راه حلی مهم، یعنی بریج کردن، با محدودیتی روبه‌رو بودند که اجازه نمی‌داد یک ارز بتواند از بلاک چینی به بلاک چین دیگر منتقل شود.
می‌توان انواع بلاک چین‌های اثبات سهام و اثبات کار را به جزیره‌هایی رویایی و فوق پیشرفته تشبیه کرد که هر کدام به صورت کاملا ایزوله و منزوی، در اقیانوسی قرار گرفته‌اند اما هیچ کدام از این جزیره‌ها ارتباطی با هم ندارند. این که جزیره‌ها توانایی و قدرت ارتباط برقرار کردن با یکدیگر را ندارند به این معنی نیست که اصلا چنین خواسته‌ای وجود ندارد. هرکدام از این جزایر، بسیار لوکس و پر از امکانات جذاب هستند که هر مسافری می‌خواهد از آن‌ها استفاده کند، اما قطعا این امکانات جذاب و لوکس، در هر جزیره‌ای متفاوت‌اند و شاید کسی بخواهد از قابلیت‌های جزیره دیگر هم بهره‌مند باشد، آن هم در حالی که اطمینان دارد که می‌تواند در هر صورت، دوباره به جزیره خود بازگردد.
بلاک چین‌ها هم سابقا مانند جزایری جدا از هم بودند ولی به مدد Bridge توانستند ارتباط برقرار کنند!
برای حل چنین مشکلی، راه حل بریج و بریج کردن ارائه شد؛ کلمه‌ای که در لغت به معنای «پل و پل زدن» است؛ پلی که جزایر مختلف را به یکدیگر متصل می‌کند و باعث می‌شود بتوان به سرعت بین هر بلاک چین منتقل شد و رمزارزهای مختلف را بدین صورت انتقال داد.
پل‌ها همیشه مسیر را کوتاه‌تر می‌کنند!
اصلا چرا باید بریج کرد؟!
شاید شما در حال گذارندن تعطیلات تابستانی جذاب خود در جزیره‌ای رویایی باشید و در همین حین، خبری به گوش شما برسد که جزیره‌ای دیگر، در سمت دیگر اقیانوس، هتل‌های بهتر و بزرگ‌تر، قیمت‌های پایین‌تر و امکانات بیشتری دارد. طبیعتا دوست دارید سری به آن‌جا بزنید!
بیت‌کوین و بلاک چین آن، به عنوان اولین در دنیای غیرمتمرکز، در ابتدا بسیار جذاب و بی‌نقص به نظر می‌رسید. با گذر زمان دیده شد که می‌توان از بلاک چین‌ها استفاده‌های بیشتر و بهتری هم داشت؛ پس بلاک‌چین‌های کامل‌تر و منحصر به فردتری چون شبکه اتریوم پا به عرصه وجود گذاشتند. بلاک چینی که هنوز هم به خاطر امکانات و قابلیت‌های گسترده‌ای که در اختیار کاربران قرار می‌دهد، یکی از بهترین و محبوب‌ترین‌ها به شمار می‌آید.
شاید شخصی بخواهد از تتر خود روی شبکه اتریوم استفاده کند و از مزایای آن بهره‌مند باشد ولی هزینه‌های گس شبکه اتریوم را سنگین می‌بیند. او می‌تواند با بریج کردن تتر خود و بردن آن روی شبکه ترون یا شبکه‌های دیگر، فی تراکنش را کم کند.
به تازگی پلتفرم‌های بریجی مانند REN Bridge روی کار آمده‌اند که می‌توان با آن بیت کوین را روی شبکه‌های دیگر بریج کرد. در واقع این کار نوعی مینت کردن بیت کوین روی این شبکه‌هاست و می‌توان در هر زمان دوباره این تبدیل را انجام داد و توکن جدیدی که به جای بیت کوین ضرب شده را دوباره به بیت کوین روی شبکه بیت کوین تبدیل کرد.
بریج کردن چگونه صورت می‌گیرد؟
می‌توان موارد زیادی از جمله رمزارزها، NFT ها، اطلاعات و دستورالعمل‌ها را از طریق بریج کردن به شبکه و بلاک چین‌های دیگر منتقل کرد؛ اما مهم‌ترین کاربرد بریج کردن، در انتقال رمزارزها و کوین‌ها از شبکه‌ای به شبکه‌ای دیگر است. نود در بلاک چین
شاید بهتر باشد با همان مثال انتقال بیت‌کوین از بلاک‌چین خود به بلاک‌چین اتریوم موضوع را بهتر جا بیندازیم. برای بریج کردن یک کوین یا رمزارز، از کد های مشخصی استفاده می‌شود که گاهی این کدها به صورت قراردادهای هوشمند درمی‌آیند.
اگر بخواهید مقداری بیت‌کوین که روی شبکه خود بیت‌کوین قرار دارد را به شبکه‌ای مثل اتریوم منتقل کنید، در واقع پروسه‌ای به معنای واقعی کلمه «انتقال» و «حرکت» کوین از شبکه به شبکه‌ای دیگر رخ نمی‌دهد؛ در واقع آن ارز روی بلاک‌چین اصلی قفل و غیر قابل استفاده شده و معادل آن، روی بلاک‌چین مقصد، ارز جدید «ضرب» یا می‌شود یا به زبان ساده، به وجود می‌آید که به آن Mint شدن می‌گویند.
قرارداد هوشمند (Smart Contract)
در قراردادهای هوشمند ، تا یک بند به صورت کامل اجرا نشود بند بعدی به صورت خودکار فعال نشده و پیش نخواهد رفت. برای بریج کردن مقداری ارز از یک بلاک‌چین به بلاک‌چینی دیگر، ابتدا قرارداد کاری می‌کند تا این مقدار روی شبکه اصلی قفل شود تا دیگر مورد استفاده قرار نگیرد. پس از انجام این بند به صورت کامل، حالا باید قرارداد باعث شود تا به اندازه ارز قفل شده روی شبکه اصلی، ارز مقصد روی شبکه مقصد «ضرب» شود و پدید آید.
این فرایند، در واقع همان چیزی‌ست که به انتقال یک ارز بین بلاک‌چین‌ها در بریج کردن اطلاق می‌شود؛ در واقع می‌توان دید که انتقالی صورت نمی‌گیرد؛ بلکه ارز مبدا روی شبکه مبدا قفل می‌شود و سپس، ارز مقصد، روی شبکه مقصد ضرب می‌شود تا مورد استفاده قرار بگیرد.
در صورت نیاز به انجام این فرایند به صورت وارونه، و یا استفاده دوباره از ارز مبدا روی بلاک‌چین اصلی، به همان اندازه، ارز جدید روی شبکه مقصد «سوزانده» می‌شود و از چرخه معاملات حذف می‌شود و کوین یا کوین‌های قفل شده روی بلاک‌چین اصلی، آزادسازی می‌شوند. به این کار اصطلاحا Burn شدن می‌گویند.
مزایای بریج کردن
۱. افزایش سرعت و کاهش هزینه‌های تراکنش
بریجینگ یا بریج کردن، عاملی‌ست که باعث برقراری ارتباط بین دو شبکه متفاوت می‌شود. همین امر باعث می‌شود تا بتوان در بعضی مواقع، از مزیت‌های هر دو شبکه به طور همزمان استفاده کرد.
برای مثال دو بلاک‌چین «اتریوم» و «آوالانچ» را در نظر بگیرید؛ کاربران شبکه اتریوم در زمان شلوغی شبکه، سرعت کمتری را تجربه می‌کنند و از طرفی هم مجبورند تا گس‌فی‌های بیشتری بپردازند.
برای حل چنین مشکلاتی، می‌توان با انتقال توکن های موجود بر شبکه اتریوم به شبکه آوالانچ، از سرعت تراکنش‌های بالاتر و هزینه‌های کمتر آن استفاده کرد. این فرایند باعث می‌شود تا هر دو شبکه از مزایایی قابل توجه بهره ببرند. از یک طرف باعث کاهش ترافیک در تراکنش‌های شبکه اتریوم خواهد شد و تا حدی، مشکلات مقیاس‌پذیری این شبکه حل می‌شود. از طرف دیگر، باعث دیده‌شدن و معرفی بیشتر شبکه آوالانچ به اعضای جامعه اتریوم خواهد شد.
انتقال توکن‌ها از شبکه‌ای به شبکه دیگر، گاهی باید تحت استانداردهایی مثل ERC-20 یا ERC-721 باشد. مثلا اتریومی که در استاندارد ERC-20 قرار می‌گیرد را «رپد اتریوم» WETH می‌نامند. البته بعد از انجام فرایند ادغام (Merge) اتریوم در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، این توکن بلا استفاده شد.
۲. ترکیب و همراهی دو شبکه با هم
شبکه‌هایی چون بیت کوین، از ارزش و نقدینگی بسیار بالایی برخوردارند؛ این مسئله خود به تنهایی یک مزیت مهم به شمار می‌رود. اما شبکه بیت کوین، از برنامه‌های غیرمتمرکز کمتری برخوردار است. از طرفی شبکه‌ای چون اتریوم از اکوسیستم غیرمتمرکز گسترده‌تری برخوردار است اما به نقدینگی بیشتری مثل شبکه بیت‌کوین احتیاج دارد.
بریج بین این دو شبکه می‌تواند باعث بهبود این مشکلات و در نهایت پیشرفت هر دو شبکه و رضایت بیشتر کاربران شود.
۳. مقیاس‌پذیری
همانند الگوریتم‌هایی چون اثبات سهام، مزایایی که در مورد قبل به آن‌ها اشاره کردیم هم باعث بهبود مقیاس‌پذیری شبکه نیز خواهند شد. در صورتی که از دو شبکه برای استفاده و مزایای متفاوت آن‌ها استفاده شود، تا حدی مشکلات مقیاس‌پذیری شبکه‌ها حل خواهد شد.
بریج یا پل‌هایی وجود دارند که برای حجم های بالا طراحی شده‌اند و باعث می‌شوند تا توسعه‌دهندگان، بدون نیاز به در نظر گرفتن حجم نقدینگی، از شبکه‌های بزرگ‌تر استفاده کنند و از مزایای شبکه‌های دیگر هم بهره‌مند باشند.
معروف‌ترین بسترها برای بریج کردن
۱. بایننس بریج
صرافی بایننس، به عنوان بزرگ‌ترین صرافی رمزارز در دنیا، از پیشگامان مبحث بریجینگ هم بود و از اولین پلتفرم‌هایی بود که می‌شد در آن، توکن‌های اتریومی و غیره را بریج کرد. به تازگی بایننس پلتفرم بریج خود را غیرفعال کرده است به به جای آن، سلر و انی سواپ را به کاربران خود پیشنهاد می‌کند.
۲. سلر Celer
سلر، پلتفرمی برای بریج است که تمرکز بیشتری بر کاربران دارد و سعی می‌کند تا نقدینگی بالایی را در اختیار آن‌ها قرار دهد. این بستر ویژگی‌های بسیاری جذابی چون بریج NFT را به کاربران و به‌خصوص توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. برای استفاده از سلر به وبسایت cBridge (https://cbridge.celer.network/) وارد شوید.
در صورت تایید جزئیات و اطلاعات انتقال، می‌توانید با فشردن دکمه Transfer توکن مورد نظر خود را به شبکه‌ای که می‌خواهید منتقل کنید.
۳. Anyswap
Anyswap یک پروتکل کاملا توزیع شده است که در سال ۲۰۲۰ راه اندازی شد تا کاربران بتوانند توکن‌ها را از سیستم عامل‌های مختلف مبادله کنند. درواقع انی سواپ یک صرافی غیرمتمرکز است ولی کاربردهای متنوعی دارد. یکی از امکاناتی که انی سواپ در اختیار ما قرار می‌دهد بریج انی سواپ است
با ورود به بخش Bridge می‌توانید ارز مبدا روی شبکه مورد نظرتان را انتخاب کنید و در کادر پایین، شبکه مقصد را انتخاب کنید.
والتتان را متصل کنید و عملیات بریج را به راحتی انجام دهید.
۴. RenBridge
بریج رن یکی از پیشرفته‌ترین و به‌روزترین بریج‌هاست. در پلتفرم رن می‌توان ارزهایی مانند بیت کوین را به توکن ERC20 تبدیل کرد. بعد از بریج، ارز شما پسوند ren به خود می‌گیرد و مثلا بیت کوین تبدیل می‌شود به renBTC. این پلتفرم تضمین می‌کند که توکن جدید به صورت یک یه یک با بیت کوین شما پشتیبانی بشود و در هر زمان امکان بازگرداندن آن به بیت کوین وجود داشته باشد.
رن بریج فعلا در نسخه بتای خود عرضه شده و خود این پلتفرم در پاسخ به سوال «آیا رن امن است؟» پاسخ داده:
RenVM دارایی‌های شما روی بلاک چین‌های دیگر را حفظ می‌کند. RenVM یک فناوری جدید است و ممیزی‌های امنیتی خطرات را به طور کامل حذف نمی‌کند. لطفا دارایی‌هایی را که نمی‌توانید از دست بدهید، عرضه نکنید!
مانند بریج‌های دیگر می‌توانید ارز و مبدا و مقصد شبکه را انتخاب و بعد از اتصال والتتان آن را بریج کنید.
بریج کردن شاید یکی از بهترین راه‌حل هایی بود که برای برطرف کردن مشکلات بلاک چین‌ها ارائه شد. عدم توانایی برقراری ارتباط بین شبکه‌های مختلف، مسئله‌ای بود که می‌توانست کمی آزاردهنده باشد اما اکنون بسترهای بسیار زیادی مثل سلر و انی سواپ و Ren برای بریج کردن شکل گرفته‌اند که می‌توانند باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تراکنش‌ها شوند. بریج کردن می‌تواند باعث بهبود و ارتقای هر دو شبکه مبدا و مقصد شود و تا حدی مشکلات مقیاس‌پذیری آن ها را برطرف کند.
همه این خصوصیات مثبت در کنار هم، باعث می‌شوند که بریج کردن از اهمیت بالایی برخوردار باشد؛ امری که باعث نزدیکی شبکه‌های مختلف به هم و رضایت کاربران و توسعه‌دهندگان خواهد شد.
